Kalça çıkığı ve yetersizliği yeni doğan ve çocukluk çağında görülen bir sorundur. Bazen tanın gecikmesi sonucu çocuklar topallayarak hekime gelirler. Çocuklarda kalça çıkığı; erken tanı ve uygun tedavi ile düzeltilebilir. Uygun tedaviden kasıt: Bu dönemde kalça kemiğini besleyen damarlarda zedelenmeye yol açmadan kalçanın nazik bir şekilde yuvasına yerleşmesini sağlamaktır. Tedavi sonrasında oluşacak bu sorun geç dönemde ciddi sakatlıklara yol açmaktadır. Bu tedavide zorla güzellik olmaz sözünü hatırlamalıdır. Bu hastaların tedavide geç kalmaları halinde bile tek taraflı çıkıklarda 10-11 yaşa kadar, iki taraflı çıkıklarda 6-7 yaşa kadar başarılı sonuç alınmaktadır. Ancak önceden geçirilmiş başarılı olmayan girişimler sonucu olumsuz etkiler.
Gelişimsel Kalça Displazisi (Yuva yetersizliği)
Kalça çıkığında görülen topallamayı burada göremeyiz. Bu nedenle uzun süre fark edilmeyebilir. Çok kere dize yayılan ağrılarla karşımıza gelirler.Bu nedenle sinsi bir hastalıktır. Bazen bel fıtığı ile de karıştırılabilir. Bu yetersiz kalça eklemleri erken kireçlenmede önemli bir yer tutar. Bu hastaların erken dönemde fark edilmesi ve 30 -35 yaşından önce tedavi edilmesi, erken kireçlenmeyi önler. Bu tedavi kalça eklemi yetersizliğini düzelten kalça protezine olan ihtiyacı geciktiren bir yaklaşımdır.
Perthes Hastalığı
Kalça ekleminin beslenme bozukluğu sonrası 2-12 yaş arasında topallama ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Çocuklarda 7 günden fazla süren ağrı ve ateş olmaksızın topallama Perthes hastalığını düşündürmelidir. Bu hastalık deprem gibi şiddet farklıyla karşımıza gelir. Bazen ameliyatsız tedaviyle iyileşebilirken bazen de ameliyata rağmen iyileşme istenildiği gibi olmayabilir. Dünyada henüz tedavisi ile ilgili yaklaşımlarda netlik olmayan bir hastalıktır. Ancak bu hastaların en az 2 yıl süren iyileşme döneminde düzenli takibi gerekir.
Serepal Palsi
Beyinin oksijensiz kalması sonucu gelişen bir hastalıktır. Bu olay anne bebeğe hamile iken olabileceği gibi;doğum sırasında ve sonrasında gelişen çeşitli nedenlerle oraya çıkabilir. Hadise beyinde ilerleyici değildir. Ancak adelelerde gelişen istemsiz kasılmalar zamanla kemik ve eklemlerde şekil bozukluğuna yol açar. Bu da çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılama zorluklarına yol açabilir. Tedavisinde Fizik Tedavi, Ortopedi işbirliği önemli yer tutar.
Spina Bifida (Myelomeningosel)
Hamilelik döneminde tanısı konulabilecek bir hastalıktır. Omurilikte farklı seviyelerdeki tulum derecesine göre hastalar alt ekstremitede değişen derecede güç kaybı ve idrar büyük abdest sorunları ile doktora gelirler. Ortopedik yaklaşım omurilik ve omurga sorunlarının tedavisi yanında alt ekstremitelerdeki şekil bozukluğunun giderilmesi ve cihaza uyumu sağlamaktır. Kırık kolay oluşur. Kemik iltihabı ile karıştırılır. Bazen ayak altında zor iyileşen yaralar açılabilir. Bu sorunlarda uygun ortopedik tedavilerle giderilebilir.
Spor Yaralanmaları Neden Olur ve Tehlikeli Sporlar Hangileridir?
Yaralanma nedenlerini 2’ye ayırabiliriz: 1) Kişisel nedenler 2) Çevresel nedenler. Kişisel nedenler arasında; “kas ve kemik yapısının zayıf olması, vücut anatomisinde bozukluk, geçirilmiş yaralanma ve ameliyatlar, vücutta var olan kronik hastalıklar ve enfeksiyon, psikolojik sorunlar, spor şekliyle uyumlu olmayan yaş ve cinsiyet, yapılacak spor konusunda yeterli bilgi sahibi olmamak” sayılabilir. Çevresel nedenlerse; “spor ve antreman tekniğinin uygun olmayışı, kullanılan ve giyilen malzemenin kötü olması, kurallara uyulmaması, elverişli zemin ve hava koşullarının olmamasıdır”.
En çok yaralanmaya yol açan sporlar; futbol, Amerikan futbolu, basketbol, güreş gibi takım ve temas sporlarıdır. Bunlara; ülkemizde yaygın olmayan, otomobil ve motosiklet yarışlarını, yüksek hızda yapılan kayak sporlarını ekleyebiliriz.
